It had been a hard day.

δια χειρός Ανδρέα Παπανδρέου

και το αρχείο-πολύτιμη συλλογή που παραμένει άστεγη

 

 

 

It had been a hard day.

Ήταν μια δύσκολη μέρα.

Με τη φράση αυτή ο Ανδρέας Παπανδρέου αρχίζει να εξιστορεί ιδιοχείρως, το προσωπικό του χρονικό της 21ης Απριλίου 1967. Μια μέρα που θα μπορούσε να είναι σαν όλες τις άλλες ή μια ακόμη μέρα, αλλά έμελλε να γίνει η πρώτη μέρα της εφτάχρονης σκλαβιάς ενός λαού.

Ο Ανδρέας καταγράψει το χρονικό με το ίδιο του το χέρι, δίνοντας λεπτομερή στοιχεία για την έκδοση μιας βιογραφίας του/χρονικό του πραξικοπήματος και της χούντας, όχι στην Ελλάδα, αλλά στο εξωτερικό*. Γράφει για την παραίτηση της κυβέρνησης Κανελλόπουλου στις 14 Απριλίου, μια βδομάδα πριν το πραξικόπημα, το ραντεβού με τον δικηγόρο του για να καθορίσουν τα βήματά τους στην υπόθεση “ΑΣΠΙΔΑ”, το πως αυτό εξελίχθηκε σε γεύμα, τις καθημερινές υποχρεώσεις, την βοήθεια της Μαργαρίτας, τα τηλεφωνήματα των συνεργατών του μια ακόμη Παρασκευή, το τέλος μιας ακόμη βδομάδας που σήμανε την αρχή μιας μαύρης και σκοτεινής εποχής, σκοτεινότερης κι απ’ τον Εμφύλιο…

Το πραγματικό αυτό ντοκουμέντο είναι ένα μόνο από τα πολλά που βρίσκονται εδώ στον τόπο μας, τον στενό μας τόπο, όπως και πάμπολλα άλλα από την αντιδικτατορική δράση των Ελλήνων της Σουηδίας και της υπόλοιπης Ευρώπης, του ΠΑΚ, του παράνομου ΠΑΚ. Έγγραφα με πληροφορίες προς τον αρχηγό του και αποφάσεις-εντολές του αρχηγού προς την οργάνωση, δελτία Τύπου και ανακοινώσεις, υλικό σημαντικότατο που συλλέγει χρόνια τώρα ο Ανδρέας Μπούκας. Με την επιμέλεια του ιστορικού και το πάθος του ανθρώπου που δεν συλλέγει κάτι άλλο, αλλά σπαράγματα Ιστορίας. Υλικό που επιζεί φυλακισμένο σε στενές αποθήκες και κουτιά και περιμένει να λευτερωθεί σε αίθουσα και μουσείο που του ταιριάζει, να μελετηθεί και να επεξεργαστεί και να συμπληρώσει το παλίμψηστο της Ιστορίας, με μόνη ελπίδα τις υποσχέσεις διοικήσεων επί διοικήσεων.

 

* Democracy at Gunpoint: The Greek Front PAPANDREOU, Andreas – Published by Andre Deutsch, London, 1971